آشنایی با شیر فلو کنترل و ویژگی های آن

شیر کنترل سرعت

آشنایی با شیر فلو کنترل و ویژگی های آن

• شیر فلو کنترل چیست؟

شیر فلو کنترل که آن را تحت عنوان Flow Control Valve نیز می شناسند، قطعه ای کاربردی است که غالبا به منظور کنترل جریان فشار و حجم سیال به سایر قسمت های یک سیستم پنوماتیک مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین مورد استفاده شیر فلو کنترل کم کردن سرعت جریانی است که در سیستم موجود می باشد. به منظور کاهش سرعت فشار نیز حجم سیال کاسته می شود. حال شاید از خودتان بپرسید که شیر فلو کنترل در مقابل کاهش فشار سیستم چه عکس العملی از خود به نمایش می گذارد؟

جالب و در عین حال لازم است بدانید که این شیر زمینه ای را فراهم می سازد که با کاهش مقطع عبور سیال، فشار افزایش پیدا کند. در نتیجه این افزایش فشار شیرها باز شده و بدین ترتیب جریان عبوری نیز تقسیم می گردد. در چنین شرایطی آن بخش از جریان سیستم که اضافه آمده است، مجددا به مخزن برگردانده می شود. اگر خوب دقت کنید، متوجه خواهید شد که بازگشت دوباره سیال به داخل مخزن نوعی اضافه کاری است که زمینه هدر رفتن انرژی را تشدید می کند. بهترین راه برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی در چنین مواقعی چیست؟

برای حفظ انرژی در این شرایط بهترین روش استفاده از پمپ با اندازه تنظیم جریان می باشد. اگر چه به کارگیری پمپ به جای شیر فلو کنترل موجب افزایش هزینه ها می شود، اما این کار در دراز مدت صرفه جویی در مصرف انرژی و هزینه ها را در پی خواهد داشت.

• نحوه عملکرد

لازم به ذکر است که طرز کار این دسته از قطعات صنعتی بسیار ساده می باشد. هنگامی که شیر فلو کنترل بسته می شود، شدت جریان سیال عبوری کاهش پیدا می کند. در چنین شرایطی سیال در پشت شیر بسته تجمع کرده و هنگامی که شیر باز می شود، سیال نیز رها شده و بدین ترتیب فشار سیستم افزایش پیدا می کند. گفتنی است که این سرعت عملگرایانه رابطه کاملا مستقیمی با شدت جریان دارد. عملگراها به منظور کنترل این سرعت به تنظیم شدت جریان سیستم می پردازند.

شیرهای فلو کنترل را بر اساس نوع حرکت سیال به دو دسته شیرهای با حرکت خطی و شیرهای با حرکت دورانی تقسیم می کنند. جنس بدنه این دسته از شیرها استنلس استیل، انواع فولاد ها و انواع چدن داکتیل است. گفتنی است که دیسک به کار گرفته شده در ساختار شیرهای فلو کنترل نیز غالبا از جنس انواع فولادها، انواع چدن داکتیل و استیل می باشد.

جالب است بدانید که رنگ آمیزی کلیه شیرهای فلو کنترل چدنی با استفاده از پوشش اپوکسی و یا توسط براش الکترواستاتیکی صورت می پذیرد. شیر فلو کنترل در ابعاد 50 تا 1000 میلی متری طراحی و تولید شده و فشار آن ها بین 6 الی 40 بار تخمین زده شده است. 

• آشنایی با شیرهای فلو کنترل پنوماتیک و هیدرولیک

5. شیر فلو کنترل پنوماتیک

شیر فلو کنترل پنوماتیک که از آن با نام شیر گلویی قابل تنظیم با مانع برگشت نیز یاد می شود، نوعی شیر دارای سمبل به صورت گلوگاهی است که به کنترل مقدار جریان سیال موجود در سیستم می پردازد. امکان کاستن عبور جریان هوا در این دسته از شیرهای گلویی تنها در یک جهت میسر می باشد. این در حالی است که عبور جریان هوا از طریق شیر یک طرفه در سوی مقابل به سادگی صورت می پذیرد. شیرهای فلوکنترل پنوماتیک را عمدتا هنگامی مورد استفاده قرار می دهند که سرعت حرکت سیلندر تنها در یک جهت نیازمند تنظیم باشد.

5. شیر فلو کنترل هیدرولیک

شیرهای فلو کنترل هیدرولیک دسته ای دیگر از شیر کنترل جریان هستند که سه وظیفه حائز اهمیت را در یک مدار هیدرولیک بر عهده دارند. نخستین وظیفه مهم این شیرها کنترل دبی از یک بخش مدار به بخش دیگر است. تحت کنترل در آوردن سرعت سیلندرها و هیدروموتورها و نیز تقسیم جریان بین شاخه های مدار هیدرولیک دو وظیفه دیگر شیر کنترل جریان هیدرولیک هستند.

جالب و در عین حال لازم است بدانید که شیر فلو کنترل هیدرولیک را در بازار با اسامی دیگری همچون شیر کنترل دبی هیدرولیک، فلو کنترل سر راهی، فولی کنترل و فولی کنترل بین راهی نیز می شناسند.

دسته بندی با توجه به نوع حساسیت آن ها

5. شیرهای حساس به تغییر فشار

از آن جا که تغییرات فشار تغییرات جریان را تحت تاثیر قرار می دهد و افزایش فشار موجب افزایش جریان خروجی می شود، یک سنسور حساس به فشار را بر روی سوزن شیر کنترل جریان نصب نموده و بدین ترتیب جریان عبوری از این شیرها را کنترل می کنند.

5. شیرهای حساس به دما

جالب است بدانید که افزایش دما زمینه کاهش لزجت سیال عبوری را فراهم می سازد. به هر اندازه لزجت سیال کمتر باشد، سیال مذکور حرکت ساده تر و راحت تری داشته و بدین ترتیب جریان خروجی بیشتر خواهد بود. بنابراین با نصب سنسور حساس به دما می توان اقدام به کنترل جریان عبوری نمود.

• آشنایی با فلو کنترل سرجکی

فلو کنترل سرجکی یکی از مهم ترین قطعات موجود در ساختار سیستم های پنوماتیک است که به منظور تنظیم میزان فشار باد و کاهش یا افزایش سرعت حرکت در جک های پنوماتیک به کار گرفته می شود. جالب است بدانید که فلو کنترل سرجکی هوای ورودی به سیلندر را کنترل نموده و بدین ترتیب زمینه کاهش فشار ورودی به سیلندر و به تبع آن نیاز به استفاده از نیروی اولیه کمتر در طی عملکرد سیستم را فراهم می سازد.

به صورت کلی می توان گفت که فلو کنترل های سرجکی زمانی کاربردی است که قصد داشته باشیم سیلندر با نیرویی کمتر از توان واقعی خود عمل نماید. در چنین شرایطی فلو کنترل مذکور همچون یک سد بر روی مسیر واقع شده و به تنظیم ورود و خروج هوای فشرده شده می پردازد.

فلو کنترل سرجکی در اندازه هایی استاندارد طراحی و تولید شده و به بازار عرضه می گردد. معیار انتخاب این دسته از فلو کنترل های پنوماتیک اندازه رزوه سر جک و قطر شیلنگ است.

• آشنایی مختصر با شیر کنترل سرعت

اصلی ترین وظیفه شیرهای کنترل سرعت، کنترل جریان به صورت اتوماتیک یا دستی می باشد. این دسته از شیرهای کاربردی عملکرد قابل قبولی را برای ایجاد مقاومت در برابر محدوده مشخصی از دما، فشار، خوردگی و ضربه های مکانیکی از خود به نمایش می گذارند.

شیرهای کنترل سرعت در انواع متعدد و متنوعی همچون شیر کروی، شیر دروازه ای، شیر سماوری، شیر توپی، شیر پروانه ای و شیر خودکار موجود هستند.